Lagocephalus spadiceus
Bilgi
Bu balon balıkları, kumlu diplerden deniz çayırlarına kadar kıyı habitatlarında, 100 m derinliğe kadar görülmektedir. Tehdit altında vücutlarını şişirirler. Akdeniz'de bu balık ailesi etçildir, esas olarak karideslerle beslenir, aynı zamanda yengeçler, balıklar (aynı türün bireyleri dahil), kalamarlar, yumuşakçalar ve mürekkep balıkları ile beslenmektedir.
Doğu Akdeniz’de, L. sceleratus’un yumurtlaması yaz başında gerçekleşir. Yumurtaları ve larvaları planktoniktir.
Lagocephalus cinsi, Akdeniz'de yaşayan dört tür içerir. Sadece L. lagocephalus (Linnaeus, 1758) yerliyken, diğer üç tür, L. spadiceus, L. suezensis ve L. sceleratus Kızıldeniz'den Doğu Akdeniz havzasına Süveyş Kanalı yoluyla göç etmiştir. Lagocephalus spadiceus, karın ve sırtta spinüllerin varlığı (gözden sırt yüzgecinin yarısına, boğazdan karın boyunca yarıya kadar başka bir ventral yama ile), sırtında siyah noktaların olmaması, sarı sırt ve pektoral yüzgeçler ve beyaz uçlu koyu renkli bir kuyruk yüzgeci ile diğerlerinden ayırt edilebilmektedir.
Lagocephalus sceleratus'un yan kısımlarında belirgin bir geniş gümüş şerit, düzenli olarak dağılmış birçok küçük siyah nokta bulunan koyu gri bir sırt yüzeyi, gümüşi beyaz bir ventral yüzey ve belirgin, güçlü dişler bulunmaktadır.
Lagocephalus suezensis siyahımsı kahverengiden zeytin grisine kadar olan renktedir ve çeşitli boyutlarda düzensiz kahverengiden griye kadar olabilen noktaları bulunmaktadır. Yan yüzeyi boyunca parlak gümüş bir şeride ve beyaz bir karna sahiptir.
Yerli tür Lagocephalus lagocephalus, beyaz bantlı sırt ve anal yüzgeçlere sahiptir. Vücut, çeneden anüse kadar karın üzerinde iyi gelişmiş spinüller dışında pürüzsüzdür (noktasız). Yetişkinlerde kuyruk yüzgeci alt lobu üst lobdan daha uzundur. Sırt koyu mavi ve karın beyazdır.
Lagocephalus sceleratus tropikal bir Hint-Batı Pasifik türüdür ve yakın zamanda Akdeniz'e Süveyş Kanalı yoluyla giriş yapmıştır. Türkiye'de ilk kez 2003 yılında tespit edildikten kısa bir süre sonra, tür İsrail, Türkiye, Girit, Mısır ve muhtemelen Libya ve Tunus da dahil olmak üzere Doğu Akdeniz havzası çevresindeki birçok alanda nüfus patlaması yaşanmıştır. Daha yakın bir zamanda tür Kuzey Adriyatik sularında da kaydedilmiştir.
Lagocephalus suezensis ilk olarak 1977'de Lübnan'da (L. sceleratus olarak) kaydedilmiş ve sonradan İsrail, Suriye, Türkiye, Yunanistan ve Libya'da bulunmuştur.
Lagocephalus spadiceus ilk olarak 1930'da Yunanistan'ın Oniki Adaları’nda kaydedilmiş ve daha sonra Türkiye, İsrail ve Tunus'ta kaydedilmiştir.
L. sceleratus, Rodos'taki (Yunanistan) hem Posidonia oceanica çayırlarında hem de kumlu alanlarda biyokütle açısından en önemli türlerden biridir.
Lagocephalus türleri, Akdeniz'deki en kötü istilacı türlerden bazıları olarak kabul edilir ve balıkçılık sektörü üzerinde önemli bir etkiye sahiptir. Buna rağmen, bu istilacı türlerin kıyı ekosistemindeki rolü ve yerel popülasyonlar üzerindeki etkileri hala bilinmemektedir.
Bu türlerin etleri zehirli olduğu için yenmeleri çok tehlikelidir. Bu son derece zehirli balıkların Akdeniz kıyıları boyunca dramatik bir şekilde yayılması, insan sağlığına yönelik tehlikeler konusunda farkındalık yaratmak için bir kamu bilgilendirme kampanyasına duyulan ihtiyacı güçlendirmektedir. Türkiye gibi ülkelerde karaya çıkarılmaları yasak olmasına rağmen, Akdeniz kıyılarında yasadışı olarak karaya çıkarılmakta ve tüketilmektedir.
Lagocephalus sceleratus, ağlarda ve bedenlerde yakalanan balıklara saldırmakta ve hem av araçlarına hem de ava ciddi zararlar verebilmektedir.
Nader M., Indary S., Boustany L., 2012. FAO EastMed The Puffer Fish Lagocephalus sceleratus (Gmelin, 1789) in the Eastern Mediterranean. GCP/INT/041/EC – GRE – ITA/TD-10. Athens 2012: 39 pp.
http://www.ciesm.org/atlas/Lagocephalussceleratus.php
