Lagocephalus sceleratus
Bilgi
Bu balon balıkları, kumlu diplerden deniz çayırlarına kadar kıyı habitatlarında, 100 m derinliğe kadar bulunurlar. Tehdit edildiklerinde vücutlarını şişirirler. Akdeniz'de bu balık ailesi karnivordur, esas olarak karideslerle beslenir, aynı zamanda yengeçler, balıklar (aynı türün bireyleri dahil), kalamarlar, yumuşakçalar ve mürekkep balıkları ile beslenirler.
Doğu Akdeniz’de, L. sceleratus’un yumurtlaması yaz başında gerçekleşir. Yumurtaları ve larvaları planktoniktir.
Lagocephalus cinsi, Akdeniz'de yaşayan dört tür içerir. Sadece L. lagocephalus (Linnaeus, 1758) yerliyken, diğer üç tür, L. spadiceus, L. suezensis ve L. sceleratus Kızıldeniz'den Levanten havzasına Süveyş Kanalı yoluyla göç etmiştir. Lagocephalus spadiceus, karın ve sırtta spinüllerin varlığı (gözden sırt yüzgecinin yarısına, boğazdan karın boyunca yarıya kadar başka bir yama ile), sırtında siyah noktaların olmaması, sarı sırt ve pektoral yüzgeçler ve beyaz uçlu koyu renkli bir kuyruk yüzgeci ile diğerlerinden ayırt edilebilir.
Lagocephalus sceleratus'un yanlarında belirgin bir geniş gümüş şerit, düzenli olarak dağılmış birçok küçük siyah nokta bulunan koyu gri bir sırt yüzeyi, gümüşi beyaz bir ventral yüzey ve belirgin, güçlü dişleri vardır.
Lagocephalus suezensis siyahımsı kahverengiden zeytin grisine kadar olan renktedir ve çeşitli boyutlarda düzensiz kahverengiden griye uzanan noktalarla bezelidir. Yan tarafta parlak gümüş bir şerit ve beyaz bir karnı vardır.
Yerli tür Lagocephalus lagocephalus, beyaz bantlı sırt ve anal yüzgeçlere sahiptir. Vücut, çeneden anüse kadar karın üzerinde iyi gelişmiş spinüller dışında pürüzsüzdür (noktasız). Yetişkinlerde alt kuyruk yüzgeci lobu üst lobdan daha uzundur. Sırt koyu mavi ve karın beyazdır.
Lagocephalus sceleratus tropikal bir Hint-Batı Pasifik türüdür ve yakın zamanda Akdeniz'e Süveyş Kanalı'ndan giriş yapmıştır. Türkiye'de ilk kez 2003 yılında tespit edildikten kısa bir süre sonra, tür İsrail, Türkiye, Girit, Mısır ve muhtemelen Libya ve Tunus da dahil olmak üzere Doğu Akdeniz çevresindeki birçok alanda nüfus patlaması yaşanmıştır. Daha yakın bir zamanda Kuzey Adriyatik sularına da kaydedilmiştir.
Lagocephalus suezensis ilk olarak 1977'de Lübnan'da (L. sceleratus olarak) kaydedilmiş ve daha sonra İsrail, Suriye, Türkiye, Yunanistan ve Libya'da bulunmuştur.
Lagocephalus spadiceus ilk olarak 1930'da Yunanistan'ın Oniki Adalar’ında ve sonradan Türkiye, İsrail ve Tunus'ta kaydedilmiştir.
L. sceleratus, Rodos'taki (Yunanistan) hem Posidonia oceanica çayırlarında hem de kumlu alanlarda biyokütle açısından en önemli türlerden biridir. Lagocephalus türleri, Akdeniz'deki en kötü istilacı türlerden bazıları olarak kabul edilmektedir ve balıkçılık sektörü üzerinde önemli bir etkiye sahiptir. Bununla birlikte, bu istilacı türlerin kıyı ekosistemindeki rolü ve yerel popülasyonlar üzerindeki etkileri hala bilinmemektedir.
Bu türlerin etleri zehirli olduğu için yenmeleri çok tehlikelidir. Bu son derece zehirli balıkların Akdeniz kıyıları boyunca dramatik bir şekilde yayılması, insan sağlığına yönelik tehlikeler konusunda farkındalık yaratmak için bir kamu bilgilendirme kampanyasına duyulan ihtiyacı güçlendirmektedir. Türkiye gibi ülkelerde karaya çıkarılması yasak olmasına rağmen, Akdeniz kıyılarında yasadışı olarak karaya çıkarılmakta ve tüketilmektedir. Lagocephalus sceleratus, ağlarda ve bedenlerde yakalanan balıklara saldırmakta ve hem av araçlarına hem de ava ciddi zararlar verebilmektedir.
Nader M., Indary S., Boustany L., 2012. FAO EastMed The Puffer Fish Lagocephalus sceleratus (Gmelin, 1789) in the Eastern Mediterranean. GCP/INT/041/EC – GRE – ITA/TD-10. Athens 2012: 39 pp.
http://www.ciesm.org/atlas/Lagocephalussceleratus.php
