Scientific Name:

Stephanolepis diaspros

Ortak ad:
Dikenli çütre
Taksonomik Grup:
Balıklar

Bilgi

Boyu 25 cm'ye kadar olan (genellikle 7-15 cm) orta büyüklükte bir balıktır. Derince, oldukça basık bir vücudu vardır ve ince dikenleri olan çok küçük pullardan oluşan pürüzsüzden pürüzlüye kadar değişen yeşilimsi bir deriyle kaplıdır. İki sırt yüzgecinden ilki gözlerin hemen üzerinde tek bir güçlü ön dikenden oluşur; ikinci yüzgeç genellikle uzun ve ipliksi olup, hemen altındaki anal yüzgeç gibi 30-33 yumuşak ışına sahiptir. Pelvik yüzgeçler yeterince gelişmemiştir ve daha çok birer deri parçası gibidir. Ağız küçüktür ve sivri dişleri vardır. Vücut rengi değişkendir, kahverengiden zeytin grisine kadar değişir ve daha koyu işaretler bulunur. Sırt ve anal yüzgeçler sarı ila turuncudur. Yetişkin erkeklerde genellikle anal yüzgecin ucu ile kuyruk yüzgecinin tabanı arasında koyu bantlar bulunur.

Dikenli sütre, genellikle deniz çayırları ya da yosun ormanları gibi bitki örtüsüyle kaplı kıyıdaki kayalık habitatlarda küçük gruplar halinde yaşar. Tunus'taki bir kıyı lagününde de kaydedilmiştir (Bizerte lagünü). Genç bireyler açık sularda kumlu ve çamurlu yüzeylerde de beslenir.

Tunus'ta yumurtlama mevsimi Temmuz'dan Aralık'a kadar sürer.

Monacanthidae tropikal denizlere özgü bir balık familyasıdır. Akdeniz'de görülen tek yakın tür, Tunus'taki Zembra ve Zembretta MPA'dan ve Alboran Denizi'ndeki Chafarinas Adaları'ndan kaydedilen tek boynuzlu çütre balığı Aluterus monoceros'tur. S. diaspros, A. monoceros'tan genellikle uzun ve ipliksi olan ikinci sırt yüzgecindeki ilk ışını; çok daha uzun vücudu; ve ince spinüllü çok küçük pullardan oluşan kaba tüy yeşili benzeri derisi ile ayırt edilebilir.

Yerli tür Balistes capriscus, üç sırt dikenine sahip birinci sırt yüzgeci ile S. diaspros'tan ayrılır.

Stephanolepis diaspros Similar Species (0010) TR
Aluterus monoceros
Stephanolepis diaspros Similar Species (0020) TR
Balistes capriscus
Stephanolepis diaspros Similar Species (0030) TR
Balistes capriscus

Bu tür, Basra Körfezi'nden Kızıldeniz'e kadar kaydedilmiş bir Batı Hint Okyanusu türüdür. Akdeniz'de ilk kez 1927'de Filistin'de kaydedilmiş ve daha sonra Suriye, Kıbrıs, Rodos, Gabes Körfezi (Tunus), Taranto Körfezi (İtalya), Girit, Saronikos Körfezi (Yunanistan), Palermo Körfezi (Sicilya) ve güney Adriyatik'ten kaydedilmiştir. Artık doğu havzasında çok yaygındır.

Stephanolepis diaspros çok çeşitli bentik omurgasızlarla ve bazen de algler ve bitkilerle beslenir. Hem yerli olmayan monokantid türleri, A. monoceros ve S. diaspros, hem de yerli olan B. capriscus, benzer habitatlarda yaşamakta ve benzer besinler ile beslenmektedir. Bu nedenle besin için rekabet etmeleri ve yerel fauna çeşitliliği üzerinde bir etkiye sahip olmaları muhtemeldir.

Boyutları nedeniyle, S. diaspros Doğu Akdeniz havzasında önemli bir ticari tür değildir. Hatta bazı yerlerde balıkçılık için bir baş belası olarak görülmekte ve yakalanan tüm bireyler ıskartaya çıkarılmaktadır.

Bunlar arasında a) yeni popülasyonların DKA uzmanları tarafından elle ve zıpkınla balık avlama yoluyla erkenden ortadan kaldırılması ve b) predasyon yoluyla doğal kontrolü teşvik etmek için sağlıklı ve bol miktarda üst düzey predatör topluluğunun sürdürülmesi yer almaktadır.

Zouari-Ktari Rim & Bradai Mohamed-Nejmeddine, 2011. Reproductive biology of the lessepsian reticulated leatherjacket Stephanolepis diaspros (Fraser - Brünner, 1940) in the Gulf of Gabes (Eastern Mediterranean Sea). Reviews in Fish Biology and Fisheries 21: 641-648.

http://www.ciesm.org/atlas/Stephanolepisdiaspros.php

Görsel
Stephanolepis diaspros Illustration

Last Reports