Scientific Name:

Aplysia dactylomela

Ortak ad:
Benekli deniz tavşanı
Taksonomik Grup:
Yumuşakçalar

Bilgi

Dış kabuğu olmayan büyük bir deniz sayangozudur. Vücut pürüzsüz ve yumuşak, göze çarpan siyah halkalarla soluk yeşilimsi sarı, bazen de kırmızı alglerin yutulması nedeniyle pembe renktedir. Bir çift kanat vücudun sırt kısmını örter ve dokunulduğunda kolayca hissedilen ince bir kabuğu gizler. Ayrıca, hayvanın solungacına giden küçük bir açıklığı da gizler. Yetişkinlerin ortalama boyu 10 cm olmakla birlikte 40 cm uzunluğa kadar ulaşabilirler. Kafada boynuz benzeri 4 yumuşak yapı vardır, bunların ikisi başın dorsal kısmından çıkan uzun kulaklara benzer (bu yüzden tavşana benzetilir) diğer ikisi de benzer şekilli ve ağız yakınındadır.

Hem kayalık kıyılarda hem de çok sık alg örtüsünün olduğu kumlarda, özellikle kayalık havuz gibi çok sığ sularda maksimum 40 m derinliğe kadar dağılım gösterirler. Tercihen yeşil alglerde otlayan otçul bir türdür.

Gündüzleri büyük kayaların altında ya da yarıklarda saklanır. Geceleri ise genellikle ya sıradan bir salyangoz gibi alglerin üzerinde süzülürken ya da çok karakteristik yavaş, zarif ve ritmik hareketlerle katlarını sallayarak yüzdüğü görülür. Rahatsız edilir ya da dokunulursa mor bir mürekkep ya da soluk kötü kokulu bir mukus salabilir.

Hermafrodit bir türdür. Çiftleşirken bir birey erkek gibi davranır ve döllemek için diğerine sürünür, bazen 12 bireye kadar zincirler oluşturabilirler. Yumurtalar; turuncu, yeşil ve kahverengi olabilen uzun, birbirine dolanmış ipler oluşturur.

Aplysia punctata. Boyutları daha küçük olan yetişkinler genç A. dactylomela ile karıştırılır. Gövde siyah halkalarla değil sadece küçük pembe ve siyah noktalarla desenlenmiştir.

Aplysia depilans yaklaşık 30 cm kadar büyüyebilir. Genellikle siyahımsı damarlı beyaz, gri ve sarı renkler ile yeşilimsi kahverengi renktedir. Rahatsız edildiğinde hem beyaz hem mor salgılar üretir.

Aplysia dactylomela Similar Species (0010) TR
Aplysia punctata
Aplysia dactylomela Similar Species (0020) TR
Aplysia depilans

Aplysia dactylomela Akdeniz’de ilk olarak 2002 yılında Lampedusa Adası açıklarında kaydedildi. Artık Orta-Doğu Akdeniz’de Sicilya ve Malta’dan Hırvatistan, Yunanistan, Karadağ, Türkiye ve Kıbrıs’a kadar yayılmıştır. Doğal yayılım alanının Akdeniz havzası ile bağlantılı iki denizi içermesi nedeniyle Akdeniz’e girişi yolları hala belirsizdir: Atlantik ve Kızıldeniz. Üç ana hipotez vardır: 1) bu balans suyuyla geldi (gemilerin yüzerliliğini ayarlamak için içine ve dışına pompalanan su; böylece küçük organizmaları ve larvaları dünya okyanuslarında kolayca hareket ettirebilir ve yeni bölgelere getirebilir); 2) Süveyş Kanalı yoluyla yayıldı; 3) Cebelitarık Boğazı yoluyla doğal olarak yayıldı (Eğer durum buysa, yabancı bir tür olarak değil, doğal yayılma alanı genişlemesi olarak Akdeniz’i kolonize eden tropik bir Atlantik türü olarak değerlendirilmelidir).

Bu zamana kadar bu türün ekosistem üzerindeki etkisini ölçen herhangi bir çalışma yapılmamıştır. Ancak, otlayıcı bir tür olması sebebiyle belirli bir konumdaki alg toplulukları birleşimini ve çeşitliliğini olumsuz etkileyebilir.

A. dactylomela dev sağ nöronu insanlarınkine çok benzer ve nörolojik araştırmalarda kullanılır. Nörolojik araştırma laboratuvarlarına A. dactylomela sağlamak için küçük bir pazar oluşturulmuştur.

Bu türü kontrol altına alabilmek için uygulanabilir bir yönetim planı hala bulunmamaktadır. Önerilen önlemlerden biri DKA’larda bu türün girişini engellemek için izleme ve bilinçlendirme çalışmaları yapılmasıdır. Manuel yolla erken popülasyonların yok edilmesi araştırılması gereken bir seçenek olabilir.

Pasternak G., Galil B., 2010. Occurrence of the alien sea hare Aplysia dactylomela Rang, 1828 (Opisthobranchia, Aplysiidae) in Israel. Aquatic Invasions Vol. 5, Issue 4: 437–440.

Yokes M.B., 2006. Aplysia dactylomela: an alien opisthobranch in the Mediterranean. JMBA2 - Biodiversity Records

Görsel
Aplysia dactylomela Illustration

Last Reports