Scientific Name:

Chama pacifica

Ortak ad:
Mücevher kutusu istiridyesi
Taksonomik Grup:
Yumuşakçalar

Bilgi

Büyüklüğü yaklaşık 8-10 cm uzunlukta olabilen oval şekilli bir istiridye. Kabuk genellikle kalın ve düzensiz yuvarlaktır. Valfler farklı boyutlardadır, alt kısım genellikle düz olan üst kısmından daha büyük ve derindir.

Dış kapak yüzeyi dışarıdan içeri doğru kıvrılan ve daha büyük, kabuk kenar boşluklarına yakın daha büyük kapakçıkta daha belirgin olan kısa dikenler taşır. Kabukların iç kenarı fermuar gibi görünen yakın ince çıkıntılardan oluşan bir çerçeve ile çevrilidir. Dış renk oldukça değişkendir, beyazdan pembemsi kırmızıya ve kabuk kenarı etrafında soluk pembe lekeler vardır; dikenler genellikle beyazdır.

Chama pacifica genellikle gelgit arası bölgelerden birkaç metre derinliğe bazen de 40 m derinliğe kadar açıkta kalan alanlarda kayalık kıyılarda, sert substratlar üzerinde görülür. Liman ortamlarında gelişebilir ve genellikle diğer istiridyelerle (Spondylus sp.) birlikte tekbir valf ile substrata sıkıca bağlandığı çıplak kayalarda bulunur. Kirletici organizmalar genellikle kabuklara yapışır. Tuzluluk değişimlerine özellikle de düşük tuzluluğa toleransı düşüktür.

Cinsiyetler ayrıdır ve dış döllenme vardır. Mücevher kutusu istiridyesi, genelde su sıcaklığının 21 °C üzerinde olduğu ilkbahar yaz dönemleri boyunca meydana gelen yıllık ve tek bir yumurtlama sezonu vardır. Bu uzayan yumurtlama sezonu türün yeni ortamlara yayılma başarısına kısmen katkıda bulunur. Yumurtalar serbest yüzen planktonik larvalar olarak çatlar.

Yerli istiridye Chama gryphoides daha küçük boyutu (2,5 cm kadar), eşmerkezli düzensiz sıralarla düzenlenmiş radyal kaburgalar ve kabuğunun beyaz rengi ile ayırt edilebilir.

Chama pacifica Similar Species (0010) TR
Chama gryphoides
Chama pacifica Similar Species (0020) TR
Chama gryphoides
Chama pacifica Similar Species (0030) TR
Spondylus spinosus

Hint-Batı Pasifik'te yaygın olan C. pacifica Akdeniz’de ilk olarak İskenderiye’de (Mısır) 1905 yılında kaydedilmiştir. Buradan Güneydoğu havzasının birçok bölgesini kolonize etti: İsrail, Lübnan, Kıbrıs, Türkiye, Suriye ve Yunanistan. Akdeniz’deki varlığı Süveyş Kanalının açılmasından kaynaklanmaktadır, ancak muhtemelen tekne gövdelerinin kirlenmesi nedeniyle gemi ve tur tekneleri tarafından da yayılmıştır.

Chama pacifica Doğu Akdeniz sığ bentosunun önemli bir bileşeni haline geldi ve zaman zaman dikenli Eritre istiridyesi, Spondylus spinosus ve başka bir yabancı istiridye ile bulunabilir. Her iki tür tek başlarına ya da birlikte yoğun kümeler oluşturabilir, Avrupa dikenli istiridye, Spondylus gaederopus, Chama gryphoides veya daha küçük istiridyeler gibi yerli türleri baskılayarak yeni kümelenmeler oluşturabilirler. Azalan su akışı ve azalan plankton varlığı nedeniyle oluşan rekabet diğer bentik organizmaların da büyümesini yavaşlatabilir.

Küçük bir ticari pazar ile istiridye toplayıcıları için değerli bir türdür. Bu istilacı türün etkisi bilinmemektedir.

Tavsiye edilen önleme faaliyeti olarak; izleme ile beraber yerel halkın bilinçlendirilmesi kampanyalarının yürütülmesidir.

Kontrol eylemleri ise bireylerin çok sınırlı bir alanda lokalize olması gibi koşullara bağlı olarak uygulanabilir. Gezi tekneleri ve gemilerdeki kirlenmeye bağlı topluluklar kaldırılabilir, ancak larvalar önceki yoğunlukları tekrar kurabilir. Bu çift kabuklular deniz tabanın sıkıca yapışmış ve yok edilmeleri yerel bentik toplulukların da substrattan çıkarılmasını içerir. Bu işlemin açıkça çok önemli bir etkisi vardır, ancak diğer yabancı çift kabuklu Spondylus spinosus örneğinde olduğu gibi bir çevresel etki değerlendirilmesi yoluyla gerçekleştirilebilir olduğu gösterilmelidir.

Crocetta, F. & Russo, P., 2012. The alien spreading of Chama pacifica Broderip, 1835 (Mollusca: Bivalvia: Chamidae) in the Mediterranean Sea. Turk J Zool 37:1-5.

http://www.ciesm.org/atlas/Chamapacifica.html

Görsel
Chama pacifica Illustration

Last Reports