Scientific Name:

Fistularia commersonii

Ortak ad:
Külah balığı
Taksonomik Grup:
Balıklar

Bilgi

Bu balığın uzun bir vücudu, pürüzsüz bir derisi, oldukça tırtıklı çıkıntısı olan uzun boru şeklinde bir ağzı (burun) ve uzun bir kafası vardır. Rengi griden zeytin yeşiline, ventralde gümüşi beyaza değişen, genellikle mavi beneklidir. Geceleri balık dibe yakın dinlenirken sırtta geniş, koyu çizgiler belirir; bu çizgiler bazen gün içinde görülebilir. Akdeniz'de maksimum boyutu 115–120 cm ve şimdiye kadar kaydedilen en küçük boyutu 19 cm'dir. Kuyruk yüzgeci, kamçı benzeri bir kuyruğu oluşturan iki karakteristik, çok uzun, orta ışın ile çatallanmıştır. Dorsal (14–17 yumuşak ışın; dikensiz) ve anal (14–16 yumuşak ışın; dikensiz) yüzgeçler vücudun arka kısmında ve birbirinin karşısındadır.

Yetişkin mavi benekli külah balığı, kumlu diplerde veya deniz çayırlarının üzerinde (Posidonia oceanica veya Cymodocea nodosa) bulunur, ancak her zaman kayalık resif alanlarına yakındır. Tek bulunabilecekleri gibi, 10-20 kişilik sürüler halinde de yaşarlar.

Üreme, Mayıs'tan Ekim'e kadar en az altı ay sürer ve Ağustos'ta zirve yapar. Yumurtlama ortalama 22°C su sıcaklığında başlar.

Vücut şekli ve kılcal orta ışınları bu türü diğer tüm Akdeniz balıklarından ayırır. Genç bireyler (20–30 cm'den kısa) su altında Belonidae ailesinin üyeleri ile karıştırılabilir; ancak, uzun kamçı benzeri kılcal kuyruk ışını ile onlardan ayırt edilebilirler. Ayrıca, Belonidae türleri deniz yüzeyinin hemen altındaki açık sularda daha sık gözlenirken, külah balığı her zaman dibe daha yakındır.

Akdeniz'de kaydedilen bir diğer Fistularidae türü, kırmızı külah balığı olan Fistularia petimba'dır. Bu tür, yalnızca Alboran Denizi'nden kaydedilen bir Atlantik göçmenidir. Şekli çok benzer, ancak genellikle daha uzundur (2 m'ye kadar); ayrıca sırt orta hattı boyunca kemikli plakalara sahiptir (F.comersonii'de yoktur) ve kırmızımsı veya kahverengimsi-turuncu renktedir.

Fistularia commersonii Similar Species (0010) TR
Fistularia petimba

Külah balığı, Hint-Pasifik ve Doğu Orta Pasifik'te yaygın olarak dağılım göstermektedir. Akdeniz'de kaydedilen ilk birey, Ocak 2000'de İsrail kıyılarında bir balıkçı tarafından yakalanmıştır. Batıya doğru hızla Rodos'a, Güneydoğu Ege Denizi'ne, Yunanistan'a, 2002 yılında İtalya'nın güney kıyılarına, 2004'te Tiren Denizi'nin kuzeyine, 2007'de Sicilya ve Malta kıyılarına, 2007'de İspanya'nın güney kıyılarına ve Fransa'nın Akdeniz kıyılarına kadar yayılmıştır. 2010'da Korsika'da ve Alpes-Maritimes ve Var sahili (Fransa) boyunca defalarca kaydedildi.

Bu kadar kısa bir süre içinde bu kadar geniş bir dağılım alanına sahip F. commersonii, şimdiye kadar kaydedilen en hızlı ve en uzakta kaydedilen Lessepsian balık göçmenidir.

Külah balığı son derece doymak bilmez bir avcıdır ve sürüler halinde saldırgandır. Ticari açıdan önemli Centracanthidae, Sparidae ve Mullidae türleri ve çok sayıda gobiid dahil olmak üzere yavru balıklar ve dip balıkları (küçük balık türlerinin yetişkinleri veya yavruları) ile beslenerek istila ettiği denizlerdeki en iyi avcılardan biridir. F. commersonii'nin sığlık kıyı habitatlarına yayılması ve bolluğunun hızla artması, beslendiği yerel balık toplulukları üzerinde potansiyel olarak olumsuz etkilere sahip olabilmektedir. Yetişkinler ayrıca yerel kaynakları da daha hızlı sömürerek yerel balık yiyen türlerle de rekabet edebilir.

Hint-Pasifik bölgesinde, Fistularia commersonii ticari balıkçılıkta çok az öneme sahiptir. Akdeniz'de hala çok az değer verilmekte ve genellikle bir kenara atılmaktadır. Ancak doğu Akdeniz yerel pazarlarında giderek artan bir ekonomik önem kazanmaktadır. Bunun nedeni, beyaz ve lezzetli etli olması, kılçıksız olması ve tüketicilerin, uzun, flüt benzeri şekline zamanla alışmış olmasıdır.

DKA uzmanları tarafından elle veya zıpkınla balık avlama yoluyla yeni popülasyonların erken yok edilmesi önerilmektedir.

Azzurro E. et al., 2012. Fistularia commersonii in the Mediterranean Sea: invasion history and distribution modeling based on presence-only records. Biological Invasions, Oct.

http://www.ciesm.org/atlas/Fistulariacommersonii.php

http://www.europe-aliens.org/pdf/Fistularia_commersonii.pdf

Görsel
Fistularia commersonii Illustration

Last Reports